Misschien herken je de afkorting wel, MaaS. Dit is de afkorting van Mobility as a Service. Echter heeft 89% van de Nederlanders nog nooit van de term MaaS gehoord volgens dit artikel. In deze blog leg ik je precies uit wat MaaS in houdt en waarom het relevant is.

Wat is MaaS?

Je ziet ze steeds vaker, elektrische groene scooters die overal rondzwerven, OV-fietsen die je kunt huren, of zelfs de elektrische stepjes in het buitenland. Deze vervoersmiddelen zijn gemakkelijk te huren via een mobiele app. Gebruikers kunnen zich aanmelden en een betaalmethode selecteren. Vervolgens scan je een QR-code of ‘tap’ je je telefoon tegen het vervoermiddel om te betalen. Deze manier van transport wordt ook wel Mobility as a Service genoemd.

MaaS gaat om het plannen, boeken en betalen van een vervoersmiddel via een app. Meestal gaat het om een combinatie van vervoersmiddelen zoals de deelfiets, -auto, -scooter, trein, tram of een taxi. Door de gehele reis via één app te kunnen regelen wordt de reis op maat voor de reiziger geregeld.

Ook zorgt de ontwikkeling in MaaS voor een verschuiving van voertuigen in eigen bezit naar mobiliteit dat als een dienst wordt aangeboden, Mobility as a Service dus.

Ontwikkeling van MaaS in binnen-en buitenland

Een paar jaar geleden, rond 2019 zag ik de ontwikkeling met eigen ogen. Tijdens tripjes naar Sevilla en Lissabon zag ik telkens kleine elektrische stepjes die je kon huren doormiddel van een app op je telefoon. Veel mensen maakten er gebruik van en de stepjes waren gemakkelijk in gebruik.

Fast forward een aantal jaar later zie je ook steeds meer van dit soort concepten in Nederland verschijnen. Woon je in een relatief grote stad? Dan zie je vast wel eens de groene scooters rijden van Felyx of Go-Sharing.

In steeds meer grote steden wordt de uitstoot gereduceerd door het verbod van (diesel) auto’s in het centrum. Duitsland heeft bijvoorbeeld in Hamburg en Stuttgart een verbod op dieselauto’s en in 2030 moeten benzineauto’s zijn vertrokken uit Amsterdam. Dit wordt gedaan om ernstige luchtvervuiling en gezondheidsproblemen te voorkomen. In de toekomst zullen steeds meer steden dit doen en uiteindelijk zullen benzineauto’s ook aan de beurt komen. MaaS kan hier goed op inspelen door het introduceren van platformen die gedeeld vervoer stimuleren, en dat zien deze steden ook.

Steeds meer landen, en voornamelijk de grote steden, zien de voordelen van deze gedeelde vervoersmiddelen. Je hebt minder uitstoot vanwege elektrisch aangedreven vervoersmiddelen, je hebt veel minder parkeetplaatsen nodig en de stad wordt schoner. De gemeente van Gorinchem wil bijvoorbeeld minder auto’s in de binnenstad zo zie je hier.

Ook in Scandinavië zijn ze al hard op weg om Mobility as a Service te realiseren. Zweden werkt samen met Finland en Nederland in de ‘Maas Alliance’ om MaaS te stimuleren (www.maas-alliance.eu). Er zijn op dit moment een groot aantal startups die graag willen beginnen met de invoering van MaaS. De MaaS Alliance helpt hen samen te werken via een gedeeld werkprogramma waarbij vervoerders, dienstverleners en gebruikers betrokken zijn. Er zijn al diverse partners bij betrokken zoals Arriva, Hitachi en Toyota financial services.

Wat voegt MaaS toe?

Nu je een beetje een idee hebt van Mobility as a Service laat ik je hieronder zien wat het toe voegt aan de wereld en waarom Mobility as a Service steeds populairder wordt.

Je hebt geen eigen vervoersmiddel nodig

Door de verschuiving van eigen voertuigen naar gedeelde mobiliteit is het niet meer nodig om zelf een vervoersmiddel aan te schaffen. Het meest logische vervoersmiddel is een auto. Dit is niet goedkoop, en niet zo efficiënt. Een auto vervoert de meeste tijd rond de 6% van zijn gewicht en staat 95% van zijn tijd stil. Klinkt niet erg efficiënt of wel? Met een gedeelde auto of ander vervoersmiddel gebruik, én betaal je alleen wanneer jij het nodig hebt. Denk hierbij aan Uber.

Geen risico/minder risico

Omdat het vervoersmiddel met het gebruik van MaaS niet van jou, of deels van jou is, spreid je hiermee je risico ook. De E-scooters worden bijvoorbeeld beheerd door de bedrijven hierachter. Deze bieden standaard WA-verzekering. Je hebt natuurlijk wel een eigen risico, deze kun je weer verlagen door meer geld per minuut of kilometer te betalen. Ook zou je met een gedeelde auto de reparatie- of schadekosten kunnen delen door de aantal gebruikers.

Snel in gebruik

Zoals ik al eerder noemde maak je met MaaS platformen gebruik van een app om een vervoersmiddel aan te vragen of te huren, denk aan het platform van Uber. Hier haal ik het voorbeeld van de deelscooters ook weer terug. Stel jij komt in een grote stad zoals Amsterdam en wilt vanaf het centraal station naar de andere kant van het centrum. Je ziet een groene scooter staan naast de weg en besluit om hiermee te gaan reizen. Het enige dat je nodig hebt is de app en een NFC-chip in je telefoon, deze ‘tap’ je tegen de scooter aan en je bent onderweg! Je betaalt dan alleen de kosten voor die rit. Wanneer je bent gearriveerd zet je de scooter gewoon naast de weg zodat iemand anders ermee kan reizen.

Efficiëntie in grotere steden

De steden worden steeds drukker, in de randstad staan vaak files. Wanneer je goed op let zie je dat er vaak maar één persoon in een auto zit. Dan denk je: kan dit echt niet efficiënter? Het probleem is vaak dat mensen hun eigen auto niet graag delen of graag de tijd aan zichzelf willen hebben. Echter met de opkomende aanscherpingen op verkeer in binnensteden zoals aan het begin van het artikel genoemd worden mensen steeds meer gedwongen om vervoersmiddelen te delen. De MaaS platformen stimuleren deze beweging.

Wanneer er minder auto’s in de steden komen reduceer je de drukte, de behoefte aan parkeerplaatsen en natuurlijk niet onbelangrijk, de uitstoot van CO2 of andere vervuiling. Ook zou het kunnen dat er in de toekomst minder auto’s geproduceerd hoeven te worden vanwege de dalende vraag met de opkomst van Mobility as a Service.

Bezit steeds minder belangrijk

Mobility as a Service sluit aan bij een lang gaande ontwikkeling: voornamelijk de jongere consument vindt bezit minder belangrijk. Aan de andere kant worden beschikbaarheid, flexibiliteit en dienstverlening belangrijker. Met MaaS kiest de reiziger op elk moment het vervoermiddel dat voor hem het gunstigst is. Daarbij spelen kosten, tijdsduur, flexibiliteit en duurzaamheid een belangrijke rol.

Conclusie

We hebben behandeld wat MaaS in houdt, wat de ontwikkelingen zijn en wat MaaS toevoegt aan de wereld. De wereld verschuift steeds meer van bezit naar diensten.

Of álle auto’s op termijn vervangen worden door OV-fietsen, deelscooters, het openbaar vervoer of deelauto’s is niet zeker. Wel weten wij zeker dat dit de toekomst is als we met zijn allen duurzamer willen worden en een leefbaar klimaat willen. De vraag is niet óf het gebeurt, maar wanneer.

Bij Opinity hebben wij recentelijk een MaaS platform geleverd voor de regio Twente genaamd ‘GOAN’ (in opdracht van Qarin en de overheid). Hier hebben we een integratie gemaakt van alle vervoersdiensten in één app.